مجموعه گنجعلی خان

● مسجد گنجعلی‌خان‌ این‌ بنا در گوشه‌ شمال‌ شرقی‌ مجموعه‌ گنجعلی‌خان‌ کرمان‌ واقع‌ شده‌ است‌و درواقع‌ موزه‌ کوچکی‌ از هنرهای‌ تزئینی‌ اسلامی‌ نظیر کاشی‌کاری‌، گچبری‌ …

● مسجد گنجعلی‌خان‌
این‌ بنا در گوشه‌ شمال‌ شرقی‌ مجموعه‌ گنجعلی‌خان‌ کرمان‌ واقع‌ شده‌ است‌و درواقع‌ موزه‌ کوچکی‌ از هنرهای‌ تزئینی‌ اسلامی‌ نظیر کاشی‌کاری‌، گچبری‌ و خطاطی‌ است‌ که‌ به‌ سبک‌ زیبایی‌آراسته‌ شده‌اند. این‌ مسجد در سال۱۰۰۷‌ ه .‌ ق‌ بنا شده‌ و ۱۴ باب‌ مغازه‌ از مجموعه‌ یاد شد ه ، موقوفه‌ این‌ مسجدشده‌اند.‌
● چهارسوق‌ گنجعلی‌خان‌
در گذشته‌ چهار سوق‌ گنجعلی‌خان‌ مهم‌ترین‌ نقطه‌ شهر محسوب‌ می‌ شده و نقش‌چهار راه‌ اصلی‌ شهر را ایفا می‌کرده‌ است .‌ نمای‌ داخلی‌ گنبد این‌ چهار سوق‌با گچبری های‌ جالب‌ و نقاشی‌های‌ زیبای‌ عصر صفوی ‌(۱۰۳۴ - ۱۰۰۵ ‌ ه .‌ ق‌) همراه‌ با چهره‌ شهروندان‌ مهم‌ آن‌ دوره‌ تزئین‌ شده‌ است‌ ونورگیرهایی‌ که‌ در اطراف‌ گنبد تعبیه‌ شده‌ روشنایی‌ لازم‌ را تامین‌ می‌کند.‌
● مدرسه گنجعلی خان
این‌ بنا در میدان‌ گنجعلی‌خان‌ کرمان واقع‌ شده‌ و روزگاری‌ مدرسه‌ای‌ پررونق‌ بود که‌بعدها به‌ کاروانسرا تبدیل‌ گردید. بر کاشی‌های‌ کتیبه‌ سردر آن‌ تاریخ۱۰۰۷ ‌ ه .‌ ق‌ مطابق‌ با ۱۵۹۸ میلا‌دی‌ نقش‌ بسته‌ ومعمار آن‌ محمد سلطانی‌ یزدی‌ بوده‌ است.‌ حجره‌های‌ متعدد آن‌ در دو طبقه‌ با شیوه‌ معماری‌ زیبایی‌ طراحی‌شده‌اند. این‌ بنای‌ تاریخی‌ در حـال‌ حـاضـر محل‌ سازمان‌ میراث‌ فرهنگی‌ کرمان‌ و دفتر مطالعات‌ فنی‌ جهاددانشگاهی‌ است.‌ نمای‌ داخلی‌ و خارجی‌ این‌ مدرسه‌، کاشی‌ کاری‌ معرق‌ دارد که‌ از عصر صفوی‌ به‌ یادگار مانده‌است.
● راسته‌ گنجعلی‌خان‌
این‌ راسته‌ در ضلع‌ شمالی‌ میدان‌ گنجعلی‌خان‌ واقع‌ شده‌ است‌ و در سمت‌ راست‌ این‌ راسته‌نیز حمام‌ تاریخی‌ و زیبای‌ گنجعلی‌خان‌ و مغازه‌ها قرار گرفته‌اند. در سمت‌ چپ‌ آن‌ نیز ۱۶ طاق نما طراحی‌ و اجراشده‌ که‌ منظری‌ زیبا دارند. راسته‌ گنجعلی‌خان‌ یادگار دوران‌ صفوی‌ است.‌‌
● ضرابخانه‌ گنجعلی‌خان‌
این‌ ضرابخانـــــــه‌ در ضلع‌ شمالی‌ میدان‌ گنجعلی‌ خــــــــان‌ قرار دارد. نقشه‌ آن‌ هشت‌ضلعی‌ است‌ و از یک‌ طاق‌، چهار ایوان‌ و چهار غرفه‌ در چهار زاویه‌ تشکیل‌ شده‌ است.‌ مصالح‌ اصلی‌ بنا آجر،گچ‌ و تزئینات‌ آن‌ گچبری‌هایی‌ با طرح‌های‌ خشتی‌ است.‌ این‌ بنا در حال‌ حاضر محل‌ موزه‌ سکه‌ است.‌‌
● حمام‌ گنجعلی‌خان‌
بنای‌ این‌ حمام‌ بــــــــا کاشی‌ کاری‌، نقاشی‌ و گچبــــــری‌، مقــــرنس‌ کاری‌ و کاربندی‌های‌ زیباتزئین‌ شده‌ است.‌ سردر ورودی‌ این‌ حمام‌ نیز با نقاشی‌های‌ زیبای‌ عصر صفوی‌ تزئین‌ شده‌ است.‌ معمار این‌مجموعه‌ و حمام ‌، استاد محمد سلطان‌ یزدی‌ بوده‌ است.‌ این‌ حمام‌ دارای‌ دو بخش‌ رختکن‌ و گرمخانه‌ است .‌ دقیق‌ترین‌ موضوع‌ قابل‌ توجه‌ در معماری‌ گرمخانه‌ پیروی‌ وهم‌ شکلی‌ سنگ‌های‌ کف‌ گرمخانه‌ با ساختمان‌سقف‌ است.‌ اگر سقف‌ به‌ شکل‌‌‌‌لوزی‌ است‌، سنگ‌ مقابل‌ کف‌ آن‌ نیز لوزی‌ است.‌ رختکن‌ حمام‌ به۶ غرفه‌ تقسیم‌ می‌شود که‌ هر غرفه‌ آن‌ مخصوص‌ یک‌ صنف‌ جامعه‌ یعنی‌ سادات‌، روحانیون‌، خوانین‌، رعایا، اعیان‌ و بازاری‌هابوده‌ است‌ و در حال‌ حاضر درهر غرفه‌ یک‌ یا دو مجسمه‌ از شمایل‌ هر یک‌ از طبقات‌ یاد شده‌ به‌ نمایش‌ گذاشته‌شده‌ است.‌ بخش‌ گرمخانه‌ شامل‌ یک‌ حوض‌ آب‌ سرد است‌ با طاقی‌ شبیه‌ خیمه‌ که‌ هشت‌ ستون‌ حمام‌ بر زیبایی‌آن‌ می‌افزایند. سیستم‌ کانال‌ کشی‌ آب‌ و فـواره‌هـا چـنـان‌ دقـیـق‌ طـراحی‌ و اجرا شده‌ است‌ که‌ از عجایب‌ معماری‌حمام‌ها محسوب‌ می‌شود. یکی‌ دیگر از عجایب‌ حمام‌، ساعت‌ یا زمان‌سنج‌ سنگی‌ آن‌ است.‌ ‌