غدد پاراتيروئيد چهار عضو با اندازهٔ نخود سبز هستند که پشت غدهٔ تيروئيد قرار دارند. اين غدد هورمون پاراتيروئيد را ترشح مىکنند که همراه با ويتامين D و هورمون کلسى تونين که از تيروئيد ترشح مىشود به ساخت استخوانها و دندانهاى سالم کمک مىکند. اختلالات پاراتيروئيد شامل ترشح زياد يا کم هورمون پاراتيروئيد است.
پرکارى پاراتيروئيد
توليد بيش از حد هورمون پاراتيروئيد معمولاً در اثر تومور خوشخيم (آدنوم پاراتيروئيد) يا بزرگى يکنواخت (هيپرتروفي)٭ يک يا تمام اين غدد است. هورمون پاراتيروئيد اضافى باعث کم شدن کلسيم استخوانها و نهايتاً موجب ضعف و مستعد شدن آنها به شکستگى مىشود. کلسيم افزايش يافتهٔٔ خون بايد توسط کليهها دفع شود که اين موضوع شرايط را براى ايجاد سنگ کليه مساعد مىکند. شروع ايجاد اين سنگها اغلب اولين نشانهٔ بيمارى پاراتيروئيد است.
٭ رشد بيش از حد يک عضو بهعلت افزايش اندازهٔ سلولهاى آن - م.
درمان
خارج کردن پاراتيروئيدهاى بزرگ شده از طريق جراحى معمولاً بيمارى را درمان مىکند.
کمکارى پاراتيروئيد
در عارضهٔ نادرى که تحت عنوان کمکارى پاراتيروئيد شناخته مىشود، غدد پاراتيروئيد هورمون کافى توليد نمىکنند و اين مسئله منجر به کاهش سطح خونى کلسيم مىگردد. در نتيجه اغلب انقباضات دردناک عضلانى دست و پا بروز مىکند که به آن تتانى (Tetany)، گويند.
درمان
مصرف کلسيم و ويتامين D از راه خوراکى معمولاً از بروز تتانى جلوگيرى مىکند و سطح خونى کلسيم را به حد عادى مىرساند. درمان بايد تا آخر عمر ادامه يابد.