لئوستن . [ ل ِ ءُ ت ِ ] (اِخ ) (۱) نام سرداری آتنی معاصر با اسکندر کبیر. پس از درگذشتن اسکندر آتنی ها به تشویق دموستن خطیب شهیر به خیال استقلال افتادند و لئوستن را مأمور کردند که هشت هزار نفر سپاهیان اجیری که در دماغه ٔ تِناردر پلوپونس اقامت داشتند و آنها را ولاهٔ اسکندر به حال خود گذارده بودند به خدمت اجیر کند. لئوستن چنین کرد و رئیس سپاهیانی شد مجرّب و ورزیده که در آسیا جنگهای بسیار کرده بودند. این کار زمانی شد که هنوز در یونان از مرگ اسکندر مطلع نبودندولی پس از آنکه خبر مرگ اسکندر به تواتر و تحقیق پیوست لئوستن به اِتولی رفت و مردم را با خود همراه کرد و هفت هزار نفر سپاهی از آنها گرفت بعد لوکریان و فوسیدیان را به خود خواند که همداستانی کنند تا از قید مقدونیها برهند. در خود آتن مردم نسبت به جنگ عقاید موافق و مخالف داشتند، سرانجام آتنیها کمکی که عبارت از پنجهزار پیاده نظام ملی و پانصد سوار و دو هزار سپاهی اجیر بود برای لئوستن فرستادند و او حرکت کرد و داخل بئوسی شد و با آنان که طرفدار مقدونیها بودند جنگید و درهم شکستشان و سپس با سرعت خود را به تنگ ترموپیل رسانید و آن را اشغال کرد و منتظر مقدونیها شد... در جدالی که بین طرفین روی داد یونانیها فتح کردند توضیح اینکه آن تی پاتر که اسکندر او را در مقدونیه برای کارهای اروپا گذارده بود شکست خورد و چون راه فرار به مقدونیه نداشت به شهر لامیا پناه برد لئوستن خود را به لامیا رسانید و آن را محاصره کرد، یورشهای آتنی ها و دفاع مقدونیها بطول انجامید و بالاخره سردار آتنی چون دید شهر محکم است درصدد برآمد که باقحطی و گرسنگی مقدونیها را بتسلیم شدن مجبور دارد با این مقصود خندق عریضی دور شهر کند و ارتباط محصورین را با خارج برید. بر اثر این کار مقدونیها در وضع بسیار سختی افتادند و نزدیک بود شهر تسلیم گردد ولی در این وقت اتفاقی افتاد که مقدونیها از یأس بیرون آمدند. در جنگی که آن تی پاتر با محاصرین میکرد سنگی بسرش آمد و بیهوش افتاد. او را به اردو بردند امّا پس از سه روز درگذشت . آتنیها افتخارات بسیار برای او قائل شدند. بعد «آن تی فیل » نامی را که در فن ّ سوق الجیشی بسیار ماهر بود سردار قشون کردند. موافق روایت ژوستن در موقع محاصره تیری از درون شهر به لئوستن اصابت کرد و از آن کشته شد، 323 ق . م . (ایران باستان ج 3ص 1976 و 1977 و 1978 و 1981) (قاموس الاعلام ترکی ).