آب آهن تافته
آب آهن تافته . [ ب ِ هََ ن ِ ت َ / ت ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) ماءالحدید. (تحفه ).
آ
آ
آب آهن تاب
آب آهن تاب . [ ب ِ هََ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) آبی که آهن تفته در آن فروبرده باشند و در طب بکار است .
آب ابرو
آب ابرو. [ ب ِ اَ ] (ترکیب اضافی ، اِمرکب ) ترکیبی مایع که زنان ابروان بدو سیاه کنند.
آب الهی
آب الهی . [ ب ِ اِ لا هی ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) آب محض و خالص از نباتی .
آب انار
آب انار. [ ب ِ اَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) آبی که از فشردن انار گیرند.
آب انداختن
آب انداختن . [ اَ ت َ ] (مص مرکب ) میختن ستور. || پختگی آغازیدن میوه . || جدا شدن آب ماست و آش سرد و جز آن از دیگر اجزاء.
آب انگور
آب انگور. [ ب ِ اَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) شراب . باده :
آب انگور بیارید که آبان ماهست
آب انگور خزانی را خوردن گاهست .
آب ایستاده
آب ایستاده . [ ب ِ دَ ] (اِخ ) نام دریاچه ای ازافغانستان در جنوب غربی غزنین بفاصله ٔ 80هزار گز. وسعت آن برحسب بسیاری و اندکی ِ باران کم و بیش شود.
آب باران
آب باران .[ ب ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) ماءالمطر. (تحفه ).
آب بزرگ
آب بزرگ . [ ب ِ ب ُ زُ ] (اِخ ) نام شعبه ٔ غربی و اصلی رود کارون که در بند قیر بشعبه ٔ شرقی یا آب گرگر پیوندد.
آب بقا
آب بقا. [ ب ِ ب َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) آب زندگانی .
آب بن
آب بن . [ ب ِ ب ُ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) سادآوران . و آن چیزی است چون صمغ که در بیخ درخت گردکان کهنه و مجوف یابند.
آب بنفشه
آب بنفشه . [ ب ِ ب َ ن َ ش َ / ش ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) عطر و عرق بنفشه : و از وی [ از پارس ] آب گل و آب بنفشه و آب طلع... خیزد. (حدودالعالم ).
آب بوری
آب بوری . [ ب ِ بو ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) دوائی است که زنان با آن رنگ موی گیسوان بگردانند برنگ خرمایی روشن .
آب بینی
آب بینی . [ب ِ بی ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) مخاط. مُرگ . خلم .
آب پشت
آب پشت . [ ب ِ پ ُ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) نطفه . منی . آب مردی :
آب رخ زآب پشت بگریزد
کآب پشت آب رویها ریزد.
آب پنیر
آب پنیر. [ ب ِ پ َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) ماءالجبن . (تحفه ).
آب تاختن
آب تاختن . [ ت َ ](مص مرکب ) میختن . میزیدن . (صحاح الفرس ) :
ز قلب آنچنان سوی دشمن بتاخت
که از هیبتش شیر نر آب تاخت .
آب تبرستان
آب تبرستان . [ ب ِ ت َ ب َ رِ ](اِخ ) نام چشمه ای بر کوهی از تبرستان که گویند چون بانگ بر او زنی بازایستد و چون بازایستی روان شود.
آب تبریه
آب تبریه . [ ب ِ ت َ ب َ ری ی َ ] (اِخ ) بگفته ٔ فرهنگ نویسان نام چشمه ای است نزدیک اردن که هفت سال روان و هفت سال خشک است .
آب تنزیه
آب تنزیه . [ ب ِ ت َ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) پیش یهود آبی است آمیخته بخاکستر گاو سوخته [ گاوی سرخ که بنی اسرائیل بکشتن وسوختن آن مأمور شدند ] و چوب سرو و زوفا و ارغوان و آن را بر تن کسی که مس میت کرده ریزند، و آن کس که پس از مس میت این آب بر او نریزند از ملت اسرائیل طرد شده و کشتن او واجب آید. (از قاموس کتاب مقدس ).
آب جو
آب جو. [ ب ِ ج َ / جُو ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) فوگان . (۱) فقاع . فقع. نبیدجو. آخسمه . آخمسه . جعه (۲) . و قسم ستبر آن را بوزه گویند. || ماءالشعیر. آبی که در آن جو مقشر جوشانیده باشند مداوا را.
آب جوش
آب جوش . [ ب ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) آبی که در آن جوش یعنی بی کربنات سود و حامض طرطیر کرده و چون گوارشی آشامند. || (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) آب جوشان .
آب چکیده
آب چکیده . [ ب ِ چ َ / چ ِ دَ / دِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) آب که از کوزه و جز آن ترابد. ماءالقطر. (تحفه ).
آب حسرت
آب حسرت . [ ب ِ ح َ رَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) اشک :
بگذاشتند ما را در دیده آب حسرت
گریان چو در قیامت چشم گناهکاران .