در فصل اول کتاب اختصاصات عمومی شانه‌داران بیان شده, همچنین رده‌بندی از این موجودات دریایی به دست داده شده است .فصل دوم مشتمل بر نتایج حاصل از تحقیقاتی است که درباره خصوصیات, ریخت‌شناسی, رژیم تغذیه‌ای, پراکنش و تراکم شانه‌داران صورت گرفته است .در فصل سوم تجربیات حاصل از یک دهه مطالعات در دریای سیاه براساس گزارش انتشار یافته GESAMPارائه شده است .
در این نوشتار مراحل رشد و تکوین جنین توتیای دریایی ذیل این مباحث تشریح شده است: 'مقدمه‌ای بر آناتومی و زندگی خارپوستان (باروری, مورفوژنز جنین,متابولیسم انرژی)' و 'پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک (دزوکسی ریبو نوکلئیک اسید, اسید ریبونوکلئیک, سنتز پروتئین‌ها, اعمال متقابل هسته میتوکندری)'.
مولف نخست درباره نحوه ورود پلانکتون‌های جدید به دریای خزر و مشکلات ناشی از ورود این گونه‌ها توضیح داده سپس مطالبی را درباره بیولوژی, تغذیه, ریخت شناسی, سیستم تولید مثل و خصوصیات کلی پلانکتونی به نام Mnemiopsis فراهم آورده است .در کتاب همچنین, تاثیر اکولوژیکی ناشی از ورود Mnemiopsis در دریای خزر و نیز تغییرات عمده‌ای که این گونه در دریای خزر ایجاد کرده بحث...
در فصل نخست کتاب, مخاطبان با ساختمان گروه‌های مختلف مرجان‌ها آشنا می‌شوند. در فصل دوم, مرجانهای ایران با ویژگی((نام گونه‌ها)), ((شکل)) و ((زمان پیدایش آن)) معرفی شده‌اند .مطالب این بخش به گونه مصور فراهم آمده است .کتاب با فهرست منابع و فهرست گونه‌ها و جنس مرجان‌ها به پایان می‌رسد .
