التهاب يا عفونت ريه
بيمارى ريوى ممکن است فقط در اثر سرماخوردگى پديد بيايد و يا به‌صورت عوارض بعضى از بيمارى‌ها بروز کند. بيمارى‌هاى ريوى معلول علت‌هاى چندى است. چند نوع باکترى و ويروس عامل آن هستند و از اين جهت است که علائم بيمارى متفاوت مى‌باشد. ممکن است شروع آن مانند يک سرماخوردگى ساده باشد و سپس شکم درد، على‌الخصوص براى اطفال کم سن و سال ظاهر مى‌گردد. و يا گاهى مشاهده مى‌شود که طفل در دقيقه بيش از ۳۵ ـ ۳۰ بار تنفس مى‌کند. در اينجا بايد به بيمارى ريوى فکر کنيد. بهتر از همه اين است که تنفس او را در هنگام خواب کنترل کنيد. در هر حال علاج اين بيمارى در دست‌هاى طبيب قرار دارد. پس هنگام بروز ناراحتى‌هاى ريوى و تنفسى و هرگونه تب‌هاى مشکوک به پزشک مراجعه کنيد که هم خود و هم طفل شما را از ناراحتى و رنج رها سازيد.
اگر طبيب مشکوک به بيمارى بوده و يا اگر طفل دورهٔ بيمارى را پشت سر گذاشته باشد، توسط عکسبردارى از ريه، از نوع بيمارى و يا سلامت آن اطمينان حاصل خواهد شد.
گلو درد
اطفال در مقابل گلودرد خيلى بى‌دفاع هستند. شايد خود شما نيز دوران کودکى خود را با گردن ضماد کرده و بسته هنوز از خاطر نبرده‌ايد و بعد سال‌هائى را به ياد مى‌آوريد که در آن ديگر مبتلا به گلودرد نمى‌شديد. آن در حدود سن چهارده‌سالگى بوده است. و امروزه احساس مى‌کنيد که در سلامت مطلق هستيد، و از خود مى‌پرسيد آيا بايد گلودرد را جدى گرفت؟
اما حقيقت اين است که در پشت بيمارى گلودرد و لوزتين و حنجره، يک عفونت عمومى در تمام بدن پخش مى‌شود که امکان دارد ماهيچه‌هاى قلب، مفاصل و يا کليه‌ها را دچار بيمارى سازد. اين بيمارى‌ها ممکن است به‌کلى معالجه شوند. و يا ممکن است عوارضى به‌جا بگذارند. توسط معاينهٔ پزشک که از جريان خون و قلب به‌عمل مى‌آورد و يا ادرار را مورد آزمايش قرار مى‌دهد مى‌توان پى به بيمارى برد و با آن به‌طور مؤکّد و مؤثر توسط داروهاى متعدد که معروف‌ترين آن پنى‌سلين است به مقابله پرداخت.
اکنون طفل بيمار را در بستر قرار مى‌دهيد. حال زحمت بکشيد و داخل دهان و گلوى طفل را نگاه کنيد. با دُم يک قاشق روى زبان او کمى فشار وارد آوريد و به او تکليف کنيد بگوئيد آ... حال مى‌توانيد ببينيد و تشخيص بدهيد که لوزه‌ها فقط قرمز هستند و يا نقطه‌‌هاى زرد رنگ چرکى در روى او ديده مى‌شود و يا سطح بيشترى از لوزه‌ها چرکى مى‌باشد. در اين صورت طفل بايد با کمى بابونه و يا دهان شوى ديگرى مرتب غرغره کند و از غذاهاى سبک و بيشتر مايعات استفاده نمايد چون هم قورت دادن براى وى مشکل و دردناک است و هم از اين طريق مى‌توان زودتر به بهبودى عضو بيمار کمک کرد.
- گرم نگاه داشتن گلو:
يک دستمال دست مردانه و يا پارچهٔ ديگر به عرض ۸ سانتى‌متر را دولا مى‌کنيم و در آب ولرم خيس مى‌کنيم و دور گردن طفل قرار مى‌دهيم. روى آن يک شال پشمى به دور گردن طفل مى‌پيچيم به‌طورى که روى پارچه مرطوب را کلاً بپوشاند و از زير گوش تا روى شانه‌هاى طفل قرار بگيرد. اين پارچهٔ مرطوب و خنک با حرارت بدن گرم مى‌شود و به طفل آرامش مى‌بخشد و از شدت عفونت گلو مى‌کاهد. اين کار بايد چند بار در روز تجديد شود و اگر امکان دارد هر ساعت يک‌بار. در شب البته مزاحم طفل نمى‌شويم.
اگر طفل از ناحيه حلق زود‌به‌زود دچار عفونت مى‌شود بهتر است به توصيهٔ طبيب توجه کنيد. در اکثر اينگونه مواد از طرف پزشک متخصص گوش و حلق و بينى پيشنهاد مى‌شود که لوزه را با عمل جراحى بردارند. اين عمل چند دقيقه بيشتر به طول نمى‌انجامد، طفل توسط داروى بيهوشى جديد چند لحظه از خود بى‌خود مى‌شود و هنگام برداشتن لوزه که چند دقيقه بيشتر طول نمى‌کشد چيزى درک نمى‌کند. پس از آن بايد تقريباً يک هفته استراحت کند تا زخم کوچکى که در گلو ايجاد شده است بهبود کامل يابد.
پوليپ نيز به همين صورت است يعنى بايد آن را با عمل جراحى برداشت. لوزه‌ها برخلاف آنچه در افواه عمومى شايع است غده نمى‌باشد بلکه ترکيب آن از بافت‌هائى است که عقده‌هاى لنفاوى را مى‌سازند و اين بافت، گلو و حنجرهٔ طفل را احاطه کرده است. در بعضى کودکان، اين بافت بيش از حد لازم وجود دارد به‌طورى که لوزه‌ها نه فقط بزرگ‌تر هستند بلکه درازتر نيز مى‌باشند و تا سقف حلق امتداد دارند و از آن نيز فواتر مى‌روند و قسمتى از سوراخ‌هاى بينى را نيز مسدود مى‌کنند، اين دسته اطفال مجبور هستند از راه دهان نفس بکشند، زود‌به‌زود سرما مى‌خورند، و بد مى‌خوابند. اين عارضه باعث مى‌شود که بچه‌هاى مدرسه رو چنانکه بايد و شايد تمرکز فکر نداشته باشند. بنابراين بهتر است پوليپ را حتى‌المکان تا قبل از ورود به مدرسه عمل کرد.
يک روز شايد مشاهده مى‌کنيد که لپ طفل باد کرده و ممکن است قرمز هم باشد و او از دردى شکايت مى‌کند که تا ناحيهٔ گوش امتداد دارد. چه شده؟ آيا دندانى خراب است؟ آيا طفل اوريون گرفته؟ و يا گوش ميانى عفونى شده است؟ بهتر از همه آن است که طفل را به طبيبى که در بيمارى‌هاى اطفال تجربهٔ کافى دارد نشان بدهيد. او تشخيص خواهد داد که گوش درد ساده‌اى است که پس از يک آنژين ظاهر شده يا اوريون مى‌باشد که بيمارى بى‌خطرى است و مى‌توان آن را به سادگى در منزل معالجه کرد. ممکن است عفونت گوش ميانى باشد که به توجه بيشترى نياز دارد. اگر چرک راه خود را به خارج پيدا نمى‌کند بايد آن را مصنوعاً تخليه کرد. گوش درد، مانند دندان درد بسيار مزاحم و ناراحت کننده است. يکى از راه‌هاى مداوا، گرما است که طفل بايد گوش خود را روى ترموباش قرار بدهد که روى درجهٔ II تنظيم شده است. داروهائى نيز وجود دارند که بايد آن را داخل گوش ريخت که البته بايد به‌دستور پزشک عمل شود.
بیمار بودن شکم
يک استفراغ و يا يک اسهال ساده و بى‌ضرر و همچنين يک يبوست ساده به حال عمومى طفل زياد صدمه وارد نمى‌سازد. اما اگر عوارض جانبى ديگر، از قبيل خستگى، رنگ پريدگى شديد، تب، و بيش از همه شکم‌درد رو به افزايش، و يا اگر شکم سفت و منبسط احساس بشود در اين صورت‌ها وقت آن است که به طبيب مراجعه کنيد. هر چه طفل کوچک‌تر باشد علائم يک بيمارى نامشخص است چه در بسيارى موارد بيمارى به‌طور وضوح در شکم احساس مى‌شود در حالى‌که ممکن است ريشهٔ بيمارى در عضو ديگرى خارج از محوطهٔ شکم قرار داشته باشد. به‌عنوان مثال: اسهال ممکن است پيش در آمد آنژين باشد و يا شکم درد شروع بيمارى و عفونت ريه باشد. بنابراين مشاهده مى‌کنيد که تشخيص‌ها آنقدرها هم ساده نيست از اين جهت نبايد خود شما طبابت کنيد و وقت را تلف نمائيد. زيرا ممکن است بيمارى اصلى شناخته نشود و يا يک عمل جراحى لازم و نجات بخش مثل جراحى آپانديس به تأخير بيفتد.
- شکم‌درد:
اگر يک کيسه آب گرم روى شکم بگذاريد شکم درد و پيچ تخفيف پيدا خواهد کرد. اطفال کم سن و سال در مقابل درد بى‌تابى مى‌کنند و مى‌خواهند مرتب روى لگن بنشينند و يا به سمت توالت مى‌دوند. آنها را آزاد بگذاريد حتى اگر دفعى نيز صورت مى‌گيرد. فقط هر بار که دست با مدفوع تماس حاصل مى‌کند بايد با صابون و آب، اساسى شسته شود زيرا محرک بيمارى به آسانى زير ناخن‌هاى بلند جاى مى‌گيرند و سبب انتشار بيمارى مى‌گردند.