دیکتاتورها می‌میرند و قدرتی که از مردم می‌گیرند به مردم باز خواهد گشت. من متأسفم اما نمی‌خواهم امپراتور شوم کار من نیست. من نمی‌خواهم به کسی دستور دهم یا جائی را فتح کنم. من دوست دارم به همه کمک کنم اگر امکانی باشد: یهودی، بی‌دین، سیاه، سفید ما همه می‌خواهیم به همدیگر کمک کنیم نوع بشر چنین است. ما همه می‌خواهیم در شادی بشر زندگی کنیم، نه در رنج و بدبختی یکدیگر. ما نمی‌خواهیم از یکدیگر متنفر باشیم...
تائو تِ چینگ (Tao Te Chin) یا به روش پین یین دائو دِ جینگ (Dao De jing) یک اثر فلسفی ـ ادبی دیرینه سال چینی است که طی قرون و اعصار در جان‌های چینیان و نیز در جان‌های بسیاری از ملت‌ها و مردمان دیگر تأثیر عمیقی داشته است، که به حجم اندک آن نمی‌آید. تائو ت چینگ را کتاب پنج هزار واژه نگاره‌ای (character) نیز نامیده‌اند، هرچند به قولی بیش از 5000 و کم از 6000 واژه نگاره دارد. متن تائو ت چینگ شامل هشتا...
من همواره با زبان طرح‌ها، تصاویر، کارتون‌ها و فیلم‌هایم سخم گفته‌ام. هرگز فکر نمی‌کردم که کار به اینجاهایش بکشد و من خامه بردارم و چیزی بنویسم. به هر صورت اینطور شد و دلیل هم داشت. دو ماه قبل بعد از یک دهه دوری از وطن من و همسرم پروین پژواک از تاریخ ۱۱ تا ۱۵ ماه می امسال جهت اشتراک در اجلاس دومین کنفرانس جامعه مدنی افغانستان سفر کوتاهی به کابل داشتیم. زمانی که از کابل برگشتیم دوستان هرکجائی که بود...
شاهزاده پیوتر میخائیلوویچ ولکونسکی که به عنوان افسر ارتش روسیه در جنگ‌هایی که با ناپلئون صورت گرفت شرکت کرده بود، در خاطرات خود چنین نوشت: نبردهای سال‌های 1814-1812 ما را به اروپا نزدیک‌تر کرد و با طرز حکومت و مؤسسات عمومی و حقوق مردم آنجا آشنا ساخت ... حقوق ناچیز و مسخرهای که مردم ما از آن برخوردارند و استبداد رژیم، از نظر عقل و احساس، برای بسیاری از ما کاملاً روشن شد. نیکولای تورگنیف با نگاه...
در آغاز تاریکی بود. و من هیچ نمی‌دیدم و هیچ نمی‌دانستم. آنگاه روشنائی آمد و من روشنائی را دیدم و من آفتاب را بلعیدم که همچون شطی از طلا بر من جاری بود و من شادی را شناختم و در جستجوی شادی گرداگرد خود نگریستم. هرچه آفتاب بر آن می‌تابید زیبا بود و من زیبائی را دیدم که چون یاسی سپید در آفتاب غنوده بود. و چون لاله‌ای سرخ تن به آفتاب داده بود و من اژدهائی را دیدم با بال‌های کبود که آفتاب را فرو بلعید و...
چندهفته‌ای است در پهنه ای ادبیات و هنر مشرق زمین غرق شده‌ام. از فرصت استفاده کرده و به آموختن زبان فارسی پرداخته‌ام. آنچه تاکنون مانع شده است تا به آموختن زبان عربی بپردازم، از یک سو نفرت ذاتی من به زبان های سامی است و از سوی دیگر وسعت غیرقابل توصیف این زبان دشوار با حدود چهار هزار ریشه که در دو تا سه هزار سال شکل گرفته. برعکس، زبان فارسی، زبانی است بسیار آسان و راحت. اگر الفبای عربی نبود که هم...
در این سال‌ها برخی نویسندگان وسوسه شده‌اند که تنوین را در واژه‌های عربی‌تبار به جایِ شکلِ نوشتن آن به شیوهٔ زبان‌تگارهٔ سنّتی، یعنی [-ًا]، بر اساسِ واگویه (یا تلفّظِ) آن به به [-ن] در فارسی تبدیل کنند. برای مثال را ”تقریباً“، را ”تقریبن“ بنویسند. این گرایش نخست به صورتِ شوخی و بازی از وغ وغ ساهابِ صادق هدایت آغاز شد و سپس کسانی آن را در روزگارانِ بعدی جدّی گرفتند و تقلید کردند. هدایت در نوشته‌های...
شرایط اجتماعی و تاریخی پیدایش رمان تاریخی رمان تاریخی در آغاز قرن نوزدهم و حدوداً در زمان سرنگونی ناپلئون پیدایش یافت. البته می‌توان رمان‌هائی با درون‌مایهٔ تاریخی را در قرن‌های هفدهم و هجدهم نیز یافت. و حتی اگر بخواهیم می‌توانیم تحریرها و اقتباس‌هائی را که در قرون وسطی از تاریخ کلاسیک یا اسطوره‌ها انجام گرفته، ”سلف“ رمان تاریخی تلقی کنیم و حتی از این نیز عقب‌تر برویم و به چین یا هند برسیم. لیکن...
بعد از حمدالله علی آلائه والصلواهٔ و السلام علی جمیع رسلهٔ و انبیائه چنین گویند احقرالعباد ادوارد براون انگلیسی که از آغاز جوانی شوق تحصیل السنهٔ ثلثه شرقیه یعنی عربی و فارسی و ترکی علاالخصوص زبان عذب البیان فارسی و اطلاع بر تاریخ و ادبیات و آثار ایران مرا بر سایر اشواق غالب آمد و از آنگاه تا کنون همواره به یاری خداوند تعالی و مساعدت اسباب ظاهری همیشهٔ اوقات خود را صرف اشتغال به تدریس و تدرس کتب...
رفیق عزیز! به نظر من اینگونه می‌آید که شما مسیر درستی را طی نمی‌کنید. اگر که شما خواهان آن هستید که یک شاعر یا نویسندهٔ واقعی، که او را توده‌ها دوست دارند و از او قدردانی می‌کنند، شوید، شما باید که فعالیت بسیاری در قبال [آموزش] خود انجام دهید. در این امر هیچ دانشگاهی، هیچ کانون نویسندگانی، به شما کمک نخواهد کرد. از [محتوای] نامهٔ شما من نمی‌توانم ببینم که چه چیزی دل شما را می‌رنجاند، چه چیزی ـ ب...
از مغاکی تیره می‌آیم در مغاکی تیره به پایان می‌رسیم و این درنگ درخشان را زندگی می‌نامیم. به محض آنکه به‌دنیا می‌ائیم بازگشتمان آغاز می‌شود، انگاه که راهی می‌شویم، بی‌درنگ باز می‌گردیم، ما در هر لحظه می‌میریم به همین دلیل بسیاری فریاد برداشتند: هدف رندگی مرگ است! اما به محض آنکه به دنیا می‌آئیم برای آفریدن، ساختن و تبدیل ماده به زندگی تقلا کنیم و در هر لحظه به دنیا می‌آئیم...
همایش ”جان راولز، فیلسوف عدالت“ برگزار شد. همایش ”جان راولز، فیلسوف عدالت“ از سوی موسسهٔ پژوهشی حکمت و فلسفه و انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، در تالار فردوسی این دانشکده برگزار شد. سید علی محمودی در این مراسم گفت: راولز در سال ۱۹۲۱ متولد شد و در سال ۲۰۰۲ در گذشت. کتاب ” نظریهٔ عدالت“ معروف ترین کتاب او در سال ۱۹۷۱ انتشار یافت. این اثر در رابطه با طرح موضوع عدالت در فضای لی...
در کشور من کسانی که فیلم‌های امریکایی و روسی دیده باشند، سربازان آلمانی جنگ جهانی اول و یا دوم را انبوهی آدم آهنی می‌بینند که اغلب به صف و اسلحه بر دست حرکت می‌کنند و به هر چیز زنده‌ای شلیک می‌کنند. این تصویر عام سربازان آلمانی است. هر بلایی سر این موجودات بیاید، بینندگان را متاثر نمی‌کند. اما اگر کسی این بخت را داشته باشد که ”در غرب خبری نیست“ ”اریش ماریا رمارک“ را خوانده باشد یا بعضی رمان‌ها و...
میوه وقتی زن به مرد گفت: «مدتهاست بچهها میوه نخوردهاند، مرد بی آن که پولی داشته باشد فوری لباس پوشید و گفت: «میوه چیچی میخواهید؟» و از خانه بیرون زد و تا نزدیکی میوهفروشی رفت و برگشت و به زن گفت: «میوهفروشی بسته بود.» مسابقه در جنگل بکری آهویی و لاکپشتی مسابقه دو دادند. قرار بود دویست متر را بدوند. آهو دائماً میگفت: من آهو هستم. حتماً برنده میشوم. لاکپشت میگفت: من فقط سعی خودم را...
داوری دقیقاً مرز بین حق و ناحق است. دو صد من استخوان می‌خواهد که بتوان تنگ آن را صحیح و منصفانه کشید، حتی اگر در حد مسابقهٔ فوتبال باشد. داوری و قبول آن چه بر مسند قضا و چه برای گزینش داستان‌های برتر یک وظیفهٔ وجدانی و انسانی است و آنگاه که بهر دلیل مسولیت محوله خوب انجام نشود، گناه است و متأسفانه این بار نیز در چهارمین دوره انتخاب داستان‌های برتر داوران نتوانستند یا نخواستند به قضاوت صحیح بنشینند...
دوشنبه ۱۲ دسامبر آیا مهاجرت صرفاً به معنی زندگی در سرزمین غیر مادری است؟ نه، برای اینکه مهاجرت فرایندی از شرایط نامساعد اجتماعی است. مهاجران بالقوهٔ بسیاری در یک شرایط نامساعد اجتماعی رشد می‌کنند، انسان‌هایی که سال‌های زیاد حتی شاید همهٔ عمر بی آنکه بتوانند از جامعهٔ بستهٔ خود بیرون آیند با احساس یک مهاجر زندگی می‌کنند. در سال‌های دههٔ اول انقلاب من این احساس را شخصاً تجربه کردم. سنت و مدرنیته بح...
به زعم بلانشو، چنین که در نخستین مقاله‌های خود بارها بر آن تأکید داشته است، آنجه در درک ما از متن اهمیت دارد نه باورها و درک نویسنده است و نه برداشت شخصی ما نسبت به آن متن. بلکه استقلال بی چون و چرای متن حائز اهمیت است. بنابر این بلانشو تمام توجه ما را به استقلال و جدایی متن از دنیای خودمان معطوف می‌دارد. در ارتباط ما با ادبیات با تقلیل متن به احساسات و عقاید شخصی ما، متن به دنیای روزمره سوق می‌ی...
