تاریخ بشر از عصر باستان تا میانه از نام و نشان فاتحان و کشورگیران که در زمین ظهور کرده و در عمر فانی خود شالودهٔ حکومت‌ها و امپراطوری‌هائی را بنا نهادند انباشته است. تیمور "Timur" یکی از این جهان‌ستانانی بود که در اروپا به نام Tamerlane مشهور است. وی در دهه 70 از سده 14 مسیحی دولت عظیمی به‌وجود آورد که از بسیاری جهات شبیه دولت چنگیزخان "Genghis Khan" است. تیمور به پیروی...
ایران از قرن شانزدهم میلادی رفته رفته به لحاظ سطح تکامل نیروهای مولد علم و تکنیک و فرهنگ از اروپا عقب ماند و این واماندگی در قرن ۱۸ بسیار محسوس شد. از سقوط صفویان تا صدرات میرزا تقی‌خان امیرکبیر نزدیک ۱۵۰ سال طول کشید. و در این دوران کشور دستخوش جنگ‌های خونین و آشفتگی اجتماعی فرهنگی بود. پدر میرزا تقی‌خان آشپز دستگاه قائم مقام بود. بدین ترتیب وی از میان تودهٔ مردم برخاست علاوه بر این نزدیکی به خا...
مزدک به فتح میم در زبان اوستائی به معنی خدا است. و "اهورمزد"که بعدها "اورمزد" "هرمز" و شده. نام پدر او بامداد که در پهلوی بامدات نوشته می‌شده، پیرامون محل تولد مزدک اختلاف است چنانکه دینئری وی را از اصطخر می‌داند و ابوریحان بیرونی از نساء و مؤلف "تبصرهٔ‌العلوم" از تبریز. مسئله دیگر که مورد اهمیت است که از بعضی قراین به‌نظر می‌رسد که مزدک ادعای پیغمبری نکرد...
نام من سینوهه است و من این کتاب را برای مح خدایان و فراعنه نمی‌تویسم، می‌نویسم که خود را راضی کنم و تصور نمایم که یگانه نویسنده باشم که بدون هیچ منظور مادی و معنوی کتاب می‌نویسم. مردی که من او را پدر می‌نامم در شهر طبس طبیب فقرا بود و زنی که من او را مادر می‌نامم زوجه او این زن و مرد تا زمان سالخوردگی فرزند نداشتند و لذا مرا به فرزندی خود پذیرفتند. مادرم من را سینوهه می‌خواند زیرا این زن، قصه را د...
هرگز نمی‌توان دنیای بهتری ساخت مگر اینکه آدم‌های بهتری بسازیم، برای این منظور باید هر یک از ما تا عالی‌ترین مرحله در تحول خود بکوشیم و همزمان برای پایداری جامعه انسانی مسئولیت بپذیریم. این حرف‌ها از دهان یک زن پخته در می‌آید که سرد و گرم روزگار را چشیده است. شور جوانی و سرخوردگی میان‌سالی را نیز پشت سر گذاشته و حالا می‌تواند منصفانه‌تر مسائل انسانی را ارزیابی کند. اما این زن چهل ساله راه پر مخاطر...
عنوان این کتاب سیری کوتاه بر تاریخ ایران است. نویسنده در مقدمهٔ کتاب خود، خود را این چنین معرفی می‌کند: من علیرضا گشتاسبی ۱۲ ساله از جنوب ایران (بوشهر) هستم. تاریخ را خیلی دوست دارم از بچگی علاقهٔ فراوانی به خواندن داشتم و از ۸ سالگی به تاریخ علاقمند شدم و این باعث شد که مطالعه زیادی داشته باشم. دوست دارم روزی نویسندهٔ بزرگی شوم مثل ویکتور هوگو، موریس مترلینگ... هرچند آنها نویسندهٔ تاریخ نبودند ول...
جرج سارتن می‌گوید: تمدن اسلامی نتیجهٔ پیوند جوانهٔ نیرومند عرب بر روی درخت تناور تمدن ایرانی بود و راز نیرومندی عجیب و تحول ملکات و فضایل آن در همین مطلب نهفته است. بی‌شک ابوعلی سینا ثمره‌ای ارزنده از این درخت تناور و جلوه‌ای بارز از نقش ایرانیان در اعتلای تمدن اسلامی است. وی نه تنها اعتباری برای تمدن ایرانی و اسلامی، بلکه چهره‌ای تابناک در تاریخ تمدن جهان به شمار می‌رود. به دلیل احاطهٔ ابن سینا...
۲۸ خردادماه سالروز درگذشت ”ابن سینا“ حکیم و دانشمند ایرانی است که روش تأثیرگذار او بر تفکر علمی و برخورد اندیشمندانه‌اش با عناصر خرافی و ارتجاع دینی عمده‌ترین سهم او در میراث فکری و فرهنگ بشری نسل‌های پس از خود چه در غرب و چه در شرق است. ”ابوعلی عبدالله‌بن حسن سینا“ معروف به ابن‌سینا از سال ۹۸۰ تا ۱۳۰۷ میلادی زیسته است. او در ”افشنه“ نزدیک روستای ”خرمیثن“ به دنیا آمد. این روستا در نزدیکی بخارا...
ابو لؤلؤ بردهٔ ایرانی مغیربن شعبه، فرمان‌دار بصره بود که خلیفه عمربن خطاب را در روز جهارشنبه ۲۶ ذی‌الحجهٔ ۲۳ قمری./ ۳ نوامبر ۶۴۴ میلادی به قتل رساند. منابع موجود دربارهٔ تبار ایرانی وی هم‌داستان، اما دربارهٔ دین وی ناسازگارند، برخی مدعی‌اند وی یک مسیحی به نام ”فیروز نصرانی“ بود. آنچه که ابولؤلؤ را به کشتن عمر برانگیخت به درستی دانسته نیست. برای نمونه به نوشتهد مسعودی عمر اذن ورود هیچ عجمی را به مد...
محمدبن محمد، از پاراب، فاراب ماوراءالنهر، در کنارهٔ سیر دریا (رود سیحون) بود. در سال ۲۵۹ ه متولد شد، پدرش از سرداران سپاه سامانیان و از نژاد ایرانی بود. ترک دانستن او، چنانکه بعضی دانسته‌اند خطاست. ”ابن ندیم“ که معاصر آن فیلسوف بود، اصلاً به ترک بودن او اشاره‌ای ندارد، بلکه در آثار قرن ششم هجری و بعد از آن به ترک بودن فارابی تصریح شده است. فارابی از ماوراءالنهر به قصد تحصیل علوم به بغداد رفت و در...
ماه دسامبر ۸۵ مین سالگرد الکساندر سولژنیتسین، نویسندهٔ مشهور روسیه و برندهٔ جایزهٔ نوبل سال ۱۹۷۰برگزار شد. زندگی الکساندر سولژنیتسین درام یک شخصیت آزاداندیش را دربر می‌گیرد. باید اعتراف کرد که بخش‌های زیادی در بیوگرافی ست و دشوار این شخص، به زندگی روس‌ها شباهت زیادی دارد که همراه با کشورشان تاریخ خشونت‌بار قرن ۲۰ را از سر گذراندند. ـ من در جبههٔ جنگ، بازداشتگاه و بخش سرطانی بیمارستان بخشی از زند...
آلکساندر پوشکین شاعر و نویسندهٔ روسی، در سال ۱۷۹۹ به دنیا آمد. ار همان دوزان کودکی روحی حساس و زودرنج داشت هنگامی که در دبیرستان تحصیلاتش را آغاز کرد، ناپلئون بناپارت به روسیه حمله‌ور شد. جنگ در میهنش باعث شد تا پوشکین یک منظومهٔ میهنی در این باره بسرایند، چنانکه وصف آن به گوش تزار هم رسید. پوشکین خود از طبقهٔ اشراف بود و سیاهی زندگی این طبقه را خوب می‌شناخت به همین دلیل بیشتر آثارش از تمسخر و اف...
آلفرند نوبل در ۲۱ اکتبر سال ۱۸۳۳ در استکهلم پایتخت سوئد دیده به جهان گشود و در دهم دسامبر ۱۸۹۶ در سان رمو در کشور ایتالیا در گذشت. هستی او همچون مضمون کارهائی که از زندگیش باقی گذاشت، اسرارآمیز بود. ”نوبل“ از خود ثروتی قابل توجه و وصیت‌نامه‌ای به‌جای گذاشت که نام او را در پهنهٔ جهان مشهور ساخت. با این وجود نمی‌توان از باورهای او به‌طور دقیق و آشکار سردرآورد. خانوادهٔ نوبل در اصل نامشان ”نوبلیوس“...
زندگینامه علی اشرف درویشان در کرمانشاه به‌دنیا آمدم. سوم شهریورماه ۱۳۲۰ خورشیدی، در کوچهٔ علاقه بندها، نزدیک تیمچهٔ ملاعباس‌علی پشت سربازخانه شهری، پدرم آهنگر بود استا سیف‌الله. در گاراژ. دکانش را از دست داد با عموهایم دعوایش شد و آنها از دستش درآوردند. ناچار شاگرد شوفر شد، باغبان شد، قصاب شد، بقال شد و چند جور کار دیگر، بعد که ما بزرگ شدیم و من معلم شدم خانوادهٔ هفت‌نفری را بر عهدهٔ من گذاشت و...
در سال‌های ۱۹۱۲ ـ ۱۹۰۸ ریاست بخش رژهٔ نظامی در ستاد فرماندهی کل قوای آلمان را در به‌عهده داشت. در سال ۱۹۱۴ هنگام آغاز نخستین جنگ جهانی به ریاست قرارگاه‌های نظامی در سرفرماندهی ارتش منصوب شده بود. در سقوط سریع استحکامات لوتیچ در اوایل جنگ بیش از هر فرد دیگری نقش داشت. به دلیل این پیروزی به ریاست فرماندهی ارتش هشتم پروس منصوب شد...
بیژن مفید در نهم خردادماه ۱۳۱۴ خورشیدی در تهران به دنیا آمد. پدرش غلامحسین خان نیز از هنرپیشگان تئاتر بود. او بعد ار اتمام تحصیلات دبیرستانی، دورهٔ هنرپیشگی را به پایان رساند و سپس در رشتهٔ زبان و ادبیات انگلیسی به ادامهٔ تحصیل پرداخت در این دوران او به‌عنوان دستیار استادان و کارگردانان آمریکائی دوره آموزشی تئاتر و نمایشنامه‌نویسی را در دانشگاه تهران تدریس و اداره می‌کرد. در همین زمان کارگردانی چ...
محمد ابراهیمیان فارغ‌التحصیل رشتهٔ روانشناسی از دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران است سال‌های ۴۶ تا ۵۲ که اوج جنبش‌های دانشجوئی، فرهنگی و هنری بود او همزمان با تحصیل در دانشگاه در گروه‌های معترض دانشجوئی شرکت فعال داشت و سپس به کار روزنامه‌نگاری حرفهٔ مورد علاقه‌اش پرداخت. نخست کار مطبوعاتی خود را در مجلهٔ فردوسی آغاز کرد و سپس با مجلات تماشا به همکاری پرداخت در دوران دانشجوئی یک چند سردبیر مجلهٔ زی...
ابوریحان محمدبن احمد بیرونی (۴۴۰-۳۶۲ هجری قمری)، دانشمند برجستهٔ ایرانی در رشته‌های گوناگون دانش، ریاضی، جغرافیا، زمین‌شناسی، مردم‌شناسی، فیزیک و اخترشناسی، سرآمد روزگار خو بود او از نخستین دانشمندانی است که در نوشته‌های خود به پیشینهٔ تاریخی یک موضوع علمی پرداخته است. اندازه‌گیری چگالی ۱۸ فلز و سنگ گران‌بها، اندازه‌گیری قطر و محیط زمین، شیوه‌ای نو برای طراحی نقشه‌های جغرافیائی، اندازه‌گیری فاصلهٔ...
مدت‌ها پیش، یک مجلهٔ فرانسوی خبر منحصر به فردی منتشر کرد: خورخه لوئیس بورخس وجود نداشته است. چهرهٔ شناخته‌شده‌ای به این نام چیزی نبود جز ابداع گروه کوچکی از نویسندگان و روشنفکران آرژانتینی که آثار گروهی خود را زیر نقاب یک پرسوناژ خیالی منتشر می‌کردند و فرد شناخته‌شده به‌عنوان بورخس، این پیرمرد کور با عصا و لبخند گزنده‌اش، یک بازیگر درجهٔ سه ایتالیائی بود که در ابتدا فقط به‌خاطر یک شوخی ساده استخد...
براد هلند در میان تصویرسازان جهان و همزمان در حوزهٔ هنر گرافیک و کارتون از محبوبیت و اعتبار فراوانی برخوردار است. اگرچه از او به‌عنوان کارتونیست یاد می‌شود اما قسمتی از این محبوبیت به‌خاطر تصویرسازی‌های تأثیرگذار و قابل تحسین اوست که در بسیاری از آنها از سیاست‌های دولت آمریکا به تلخی یاد کرده و عملکردهای آنان را به باد انتقاد گرفته است. علاوه بر این ویژگی شخصیت سندیکائی ”براد هلند“ نیز در برخورد و...
جبپسی کینگ گروه موسیقی مورد علاقهٔ اوست و بهترین کتابی که دوست دارد هدیه بدهد یا بگیرد دیکشنری انگلیسی آکسفورد است. تنیس بازی مورد علاقهٔ اوست و هر بعدازظهر بعد از اتمام کار نوشتن سراغش می‌رود البته این علاقه به تازگی در او ایجاد شده است. او نوشتن را از ساعت ۴ صبح شروع می‌کند و اگر درست سر همین ساعت پشت میزش نباشد احساس می‌کند که مفیدترین ساعت‌هایش را از دست داده. روی میزش یک ساعت شنی قدیمی دارد...
بی‌گمان کوروش کبیر برجسته‌ترین شخصیت تاریخ ایران و یکی از بزرگترین شهریاران جهان است که با برآمدن وی سیر تمدن خاورمیانه از گونه‌ای دیگر شد. کوروش به پشتوانهٔ هوشمندی و دانائی خویش و خصلت‌های برتر قومی خود در اندک زمانی از خاستگاه کوچک امپراتوری پهناوری را براورد که مرزهای آن از آسای میانه تا شرق اروپا گسترده بود. دولتی که او بنیان گذارد دیرزمانی، صلح و امنیت را بر قلمرو گستردهٔ خود حاکم ساخت و آز...
یادنگار روزهای از یاد رفته از اهل سینما و دوستداران فیلم در ایران، کمتر کسی است که پرویز دوائی را نشناسد. همه یا نقد و نوشته‌ای از او خوانده‌اند و یا در مناسبات دوستانه و همکاری از نقطه‌نظرات و راهنمائی‌های او بهره برده‌اند. مسعود کیمیائی بارها گفته است که گذرش از ”بیگانه بیا“ به ”قیصر“ بر اثر حرف پرویز دوائی بوده است. اصولاً و اینطور که معلوم است، دنیای سینما در هر جای جهان، به دو قطب عمدهٔ ”...
دکتر ”بیانشون“ پزشکیار پرفسور ”دپلن“ جراح بسیار مشهور بود و روزی که اتفاقاً در پاریس از میدانگاه ”سن سولپیس“ می‌گذشت استاد و رئیس خود را دید که وارد کلیسا می‌شد. ساعت نه صبح بود و پرفسور دپلن که همیشه با کالسکهٔ شخصی خود حرکت می‌کرد، این بار پیاده بود و از کوچهٔ ”یوتی لیون“ که کوچهٔ بدنامی بود گذشته و درست حالت کسی را داشت که بخواهد به یکی از این خانه‌های بدنام و رسوا وارد شود. بیانشون استاد خود...
مشهورترین و بزرگترین علمی تخیلی‌نویس غیرآنگلوساکسون ۲۷ ماه می در سن ۸۴ سالگی در گذشت. علت مرگ وی عارضهٔ قلبی عنوان شده است. و در هنگام مرگ در بیمارستان شهر کراکو در لهستان بستری بود. البته خود آقای استانیسلاولم از اینکه مجموعهٔ آثار او را علمی‌تخیلی بنامند ناراضی بود و می‌گفت: ”همواره به علم معتقد بودم اما من از دنیای واقعی می‌نویسم بنابراین از آنچه می‌گذرد می‌نویسم، فقط به شیوهٔ خودم و با عبارا...
