اعتبار اسنادى پشت به پشت (Back to Back L/C)

اعتبار اسنادى پشت به پشت اعتبارى است که توسط ذى‌نفع يک اعتبار که قادر يا مايل به تهيه و ارسال کالا نيست، با اتکاء بر اعتبارى که توسط خريدار به نفع وى گشايش يافته است، جهت صادرکننده ديگرى که مى‌تواند کالا را تهيه و ارسال نمايد گشايش مى‌يابد.


چنانچه اعتبار اسنادى دوم نزد همان بانک ابلاغ‌کننده اعتبار اول افتتاح شود به آن اعتبار اسنادى اتکائى و چنانچه نزد بانک ثالثى افتتاح شود به آن اعتبار متقابل گفته مى‌شود.


اين‌گونه اعتبارات اسنادى شامل دو اعتبار جدا از هم است. اولين آن به نفع ذى‌نفعى گشايش مى‌يابد که خود به تنهائى قادر و مايل نيست کالا را تهيه و ارسال کند. به همين خاطر از اعتبارى که به نفع او صادر شده به‌صورت يک پشتوانه مالى يا وثيقه جهت گشايش اعتبار ديگرى به نفع صادرکننده يا عرضه‌کننده اصلى کالا استفاده مى‌کند.


با توجه به اينکه از لحاظ بانک بازکننده اعتبار دوم و ذى‌نفع اولي، نخستين اعتبار گشايش يافته حائز اهميت فراوان است، بنابراين بايستى به ‌صورت برگشت‌ناپذير و تائيد شده (Irrevocable and Confirmed L/C) باشد تا بانک دوم از قدرت پرداخت اعتبار اول اطمينان کافى يابد و بتواند آن را به عنوان وثيقه‌اى جهت اعتبار دوم قبول نمايد.اگر بانک بازکننده اعتبار دوم خود اعتبار اول را تائيد کند حداکثر تضمين در اين مورد به وجود مى‌آيد.


مبلغ اعتبار دوم معمولاً از اعتبار اول کمتر است تا ذى‌نفع اوليه ما به التفاوت را به‌عنوان سود خود برداشت نمايد. همچنين سررسيد و آخرين تاريخ حمل اعتبار دوم بايستى از اعتبار اول جلوتر بوده تا ذى‌نفع اول بتواند به موقع قبل از سررسيد و آخرين تاريخ حمل اعتبار اول، اسناد مربوط به کالا را دريافت داشته و آن را به بانک ابلاغ‌کننده اعتبار اول ارائه دهد.


در قراردادهاى زنجيره‌اى که چندين واسطه بين خريدار نهائى و عرضه‌کننده اصلى قرارداد چندين اعتبار اتکائى توسط واسطه‌ها گشايش مى‌يابد. در چنين مواردى اعتبار اول که پشتوانه گشايش ساير اعتبارات قرار گرفته به اعتبار موسوم مى‌باشد.

اعتبار اسنادى ماده قرمز (Red Clause L/C)

اعتبار اسنادى ماده قرمز يا با شرط قرمز به اعتبارى گفته مى‌شود که ذى‌نفع اعتبار مى‌تواند قبل از ارسال کالا، وجوهى را تحت شرايطى به‌صورت پيش‌پرداخت (حداکثر تا تمام وجه اعتبار) از بانک ابلاغ‌کننده يا تائيدکننده دريافت نمايد. علت اين نام‌گذارى آن است که نخستين بار که اين اعتبار گشايش يافت. بانک بازکننده جهت جلب توجه بانک ابلاغ‌کننده آن قسمت از متن قرارداد را در شرايط اعتبار که پرداخت مقدارى از وجه اعتبار را به‌عنوان پيش‌پرداخت يا مساعده، به ذى‌نفع مجاز داشته بود با جوهر قرمز نوشته بود. از آن تاريخ به بعد اصطلاح ”اعتبار ماده قرمز“ متداول شد. بايد توجه داشت که از زمان دريافت پيش‌پرداخت توسط ذى‌نفع تا ارسال کالا و ارائه اسناد حمل کالا، به پيش‌پرداخت بهره بانکى تعلق مى‌گيرد که بانک هنگام تسويه حساب آن را منظور مى‌نمايد. پيش‌پرداخت در مقابل ضمانت‌نامه‌هاى مختلفى که از ذى‌نفع دريافت مى‌شود پرداخت مى‌شود. اين ضمانت‌نامه ممکن است يک تعهد ساده باشد يا اينکه تضمين‌هاى معتبر ديگر.

اعتبار اسنادى گردان (Revoling L/C)

اعتبارى است که پس از هر بار استفاده ذى‌نفع، مبلغ آن خود به خود تا سطح اعتبار اوليه افزايش مى‌يابد، بدون آنکه نياز به دستور مجددى باشد.


به موجب اين اعتبار به محض اينکه فروشنده اسناد حمل را ارائه داد و از اعتبار استفاده نمود عين آن اعتبار خود به خود براى او دوباره مفتوح مى‌گردد.


اعتبارگردان مى‌تواند نسبت به مبلغ اعتبارگردان باشد و يا نسبت به مدت آن. اما معمولاً اعتبارگردان بيشتر نسبت به دوره مورد استفاده قرار مى‌گيرد.


اگر در اعتبارگردان به ذى‌نفع اجازه داده شود که در صورت عدم‌استفاده از مبلغ اعتبار ظرف مدت تعيين شده بتواند حق ارائه اسناد آن ماه را در ماه‌هاى بعد براى خود محفوظ دارد، اين‌گونه اعتبارات را ”اعتبارات گردان تراکمي“ Comulative و در غير اين‌صورت آن را اعتبارگردان غيرتراکمى Non- Comulative مى‌نامند.

اعتبار اسنادى داخلى

اعتبار اسنادى داخلى اعتباراتى هستند که خريداران ايرانى نزد شعب ارزى بانک‌هاى داخل کشور به نفع فروشندگان داخلى ايرانى (اعم از حقيقى يا حقوقي) اقدام به گشايش اعتبار ارزى مى‌نمايد. ضرورت اين امر از آنجا پديد آمد که در سال‌هاى اخير برخى از واحدهاى بزرگ توليدى کشور نظير ماشين‌سازى اراک - شرکت توليد صنعتى صيد دريائى آذر آب و غيره که قادر هستند کالاهاى مورد نياز پالايشگاه‌ها، نيروگاه‌ها، بنادر و فرودگاه‌ها و غيره را ساخته و نصب نمايند از دولت درخواست نمودند تا در مناقضه‌هاى بين‌المللى سازمان‌هاى دولتى براى ساخت و نصب تجهيزات مورد نياز شرکت نمايند. و در صورت برنده شدن اعتبار اسنادى به ارز به نفع آنها افتتاح گردد. اين امر مورد موافقت قرار گرفته و بانک‌ها مجاز به افتتاح اعتبار اسنادى به ارز به نفع مؤسسات داخلى شدند. اين قبيل اعتبارات را اعتبارات اسنادى داخلى مى‌نامند.

اعتبار اسنادى ترانزيت (Transit L/C)

هنگامى که يک اعتبار پس از گشايش، از طريق بانکى در خارج به يک بانک ديگرى در کشور ثالث ابلاغ مى‌گردد، اين‌گونه اعتبارات را اعتبار ترانزيت مى‌نامند.


دلايل عمده گشايش اعتبار ترازيت عبارت است از:


- وجهه و اعتبار بانک واسطه به پذيرش اعتبار گشايش‌کننده از طرف ذى‌نفع کمک مى‌نمايد


- بانک گشايش‌کننده اعتبار براى بانک دريافت‌کننده در کشور ذى‌نفع ناشناس است


- ارتباط مستقيم بين کشور خريدار و فروشنده ممکن نيست