فصل جدید تاریخ فوتبال، نگاهی به تکنولوژی کمک داور ویدئویی

بازی فرانسه - استرالیا یک نکته بسیار خاص و مهم داشت: هر دو گل فرانسه به واسطه تکنولوژی هایی به دست آمد که در چهار سال اخیر به فوتبال اضافه شده اند.

بازی فرانسه - استرالیا یک نکته بسیار خاص و مهم داشت: هر دو گل فرانسه به واسطه تکنولوژی هایی به دست آمد که در چهار سال اخیر به فوتبال اضافه شده اند. گل دوم که توسط پوگبا به ثمر رسید، حاصل «تکنولوژی گل لاین» تایید شد و داور و کمک داور هیچ کدام این صحنه را ندیدند. اما این صحنه تازه ای در فوتبال نبود و در سال های اخیر زیاد دیده ایم که این تکنولوژی به داد تیم ها رسیده است. گل اول که توسط گریزمن، از روی نقطه پنالتی زده شد فصل جدیدی در تاریخ فوتبال بود. برای اولین بار در جام های جهانی فوتبال، از تکنولوژی کمک داور ویدیویی استفاده شد. آنتوان گریزمن بازیکنی بود که پاس پوگبا را دریافت کرد و با یک حرکت در محوطه جریمه حریف سرنگون شد، اما داور اعتقادی به پنالتی نداشت. اما چند ثانیه بعد ناگهان داور گوشی اش را با انگشتش فشار داد و بعد از چند ثانیه با دستانش علامت داد که نیاز دارد صحنه را بازبینی کند. به کنار زمین رفت و از طریق مانیتور مخصوص این صحنه را از نو دید و در نهایت نقطه پنالتی را نشان داد. بازیکنان استرالیایی چاره ای جز قبول تصمیم داور نداشتند چرا که او صحنه را از تلویزیون دیده بود و در حقیقت در حال تایید نظر ٤ کمک داور ویدیویی بود. دقیقه ٥٧ بازی فرانسه و استرالیا در تاریخ فوتبال ثبت شد. این صحنه فصل جدیدی در تاریخ رقم زد. با وجود اینکه پیش از این در لیگ های داخلی و بعضی تورنمنت ها از این تکنولوژی استفاده شده بود، اما استفاده از این قانون جدید در جام جهانی، به نوعی تایید و رسمی کردن این قانون بود. بعد از پایان جام جهانی در همه تورنمنت های مهم و معتبر زیرنظر فیفا این تکنولوژی را خواهیم داشت و یوفا هم احتمالا با یک سال تاخیر، این تکنولوژی را از فصل ٢٠٢٠-٢٠١٩ اجرایی می کند. دلیل این تاخیر این است که یوفا معتقد است این تکنولوژی و روش استفاده از آن باید بهبود یابد و در حال حاضر فاقد کارایی مطلوب است.
«کمک داور ویدیویی» یکی از آن چیزهایی است که اگر از ابتدای تاریخ جام های جهانی به کار رفته بود، امروز خیلی از قهرمان ها و اسطوره های مان، تیم ها و اشخاصی دیگر بودند. مثلا می گویند این مارادونا نبود که گل معروف به دست خدا را زد و اشتباه واضح و عجیب داور در به ثمر رسیدن این گل نقشی بسیار فراتر از نبوغ مارادونا داشت. در صورت استفاده از تکنولوژی کمک داور ویدیویی این گل هرگز تایید نمی شد. یکی از اشتباهات بزرگ فوتبال در سال های اخیر در دیدار دو تیم امریکا و اسلوونی در جام جهانی ٢٠١٠ آفریقای جنوبی رقم خورد. در آن دیدار دو تیم به تساوی ٢ بر ٢ رسیدند، در حالی که اگر گل سوم و صددرصد سالم امریکا مردود اعلام نمی شد، این تیم ٣ بر٢ به پیروزی می رسید. داور اهل مالی این دیدار به دلیل اشتباه بزرگش از قضاوت در بقیه دیدارهای جام جهانی محروم شد، اما حتی محرومیت این داور هم باعث نشد تا خشم امریکایی ها فرو بنشیند. این اشتباه مسلم داوری درگیری های زیادی را بین تماشاگران دو تیم پس از پایان بازی سبب شد. امریکایی ها پرچم اسلوونی را آتش زدند و در مقابل اسلوونیایی ها هم با تهیه پلاکاردهایی که روی آنها نوشته شده بود «امریکایی های فاشیست» پاسخ آنها را دادند. یکی از عجیب ترین اشتباهات داوری در تاریخ جام جهانی، در همان جام ٢٠١٠ در جریان آلمان مقابل انگلیس رقم خورد؛ زمانی که فرانک لمپارد بعد از گل اول انگلیس و در شرایطی که این تیم با گل آپسن به بازی برگشته بود با شوت فرانک لمپارد گل بسیار زیبایی را به ثمر رساند اما در حالی که توپ حداقل نیم متر به داخل دروازه رفته بود، داور اروگوئه ای و کمک او استینوزا این صحنه را گل تشخیص ندادند تا باورنکردنی ترین اشتباه ممکن رخ دهد. انگلیسی ها بعد از این اتفاق اعتراضات گسترده ای کردند و نقشی انکارناپذیر در استفاده فیفا از «گل لاین تکنولوژی» داشتند.
البته شاید فکر کنید اگر این تکنولوژی کمک داور ویدیویی از دوره گذشته مورد استفاده قرار می گرفت پنالتی ما مقابل آرژانتین گرفته می شد. اما باید بگوییم که لزوما چنین اتفاقی نمی افتاد. یعنی ما همین روزهای گذشته و در جریان دیدار آرژانتین و ایسلند دیدیم که داور حداقل دو پنالتی صحیح را خطا اعلام نکرد و حکم به ادامه بازی داد. به صورت مشخص از گوشی به او چیزهایی اعلام می شد، اما او تصمیمش را گرفته بود و نمی خواست نظرش را عوض کند. در بین کارشناسان داوری وطنی، ظاهرا هنوز همدلی چندانی با سیستم کمک داور ویدیویی وجود ندارد. اینکه این نظر در طول جام جهانی تغییر می کند یا نه، سوالی است که پاسخش در یک ماه آینده روشن خواهد شد.
خسروی: شاید ویدیوچک در اواسط جام حذف شود
علی خسروی درباره داوری های بازی های برگزار شده در جام جهانی می گوید: «قضاوت ها مشکلی نداشتند. به جز چند بازی و اشتباهاتی جزئی، داورهای وسط مشکل خاصی نداشتند. » خسروی درباره تکثر داوران در هر مسابقه فوتبال می گوید: «ما در حال حاضر ٩ تا داور داریم و دو تا دیگه هم پشت دروازه ها بگذاریم می شود یازده تا داور. به این شکل ما (داوران) هم خودمان یک تیم می شویم که به جنگ فوتبالیست ها رفته! تکنولوژی کمک داور ویدیویی وقت بازی را می کشد. آن کسی که در اتاق است و به عنوان کمک کننده داوران نشسته، باید کمک دست داور باشد، نه اینکه یک نظر اشتباه را به او تلقین کند. داور در بازی فرانسه و استرالیا پنالتی اشتباه گریزمن را که نگرفته بود، برگرداند. پنالتی رونالدو هم که دیدیم شبیه سازی کرد. کاستا زد به دهن په په و داور خطا نگرفت و همین توپ گل شد. من تصور می کنم این تکنولوژی شاید در اواسط مسابقات کنار گذاشته شود. گراهام پل، از شخصیت های بزرگ داوری فوتبال، می گفت فوتبال را به خاطر چالش هایش دوست دارم. قوانین فوتبال همه جا یکسان نیست. گیریم که این تکنولوژی در رقابت های بزرگ و مهم استفاده شد، اما آیا می توان در لیگ ایران هم از این تکنولوژی استفاده کرد؟ اگر روزی ویدیوچک بتواند با هوش مصنوعی پنالتی بگیرد، من به عنوان اولین نفر این سیستم را می خرم.»
مظفری: ویدیوچک به درد والیبال می خورد
سعید مظفری، دیگر داور بازنشسته کشورمان، درباره تکنولوژی کمک داور ویدیویی می گوید: «صحبت درباره این تکنولوژی در یک مقاله می گنجد. تا اینجا بازی های خوبی داشتیم و در چند بازی هم شاهد اشتباه داوری بودیم. بالاخره پشت صحنه کمک داور ویدیویی هم انسان ها نشسته اند. ما هم که کارشناسی می کنیم گاهی دچار اشتباه می شویم. پنالتی روی رونالدو اشتباه بود. گل کاستا اشتباه بود. در بازی فرانسه هم گریزمن به همان شکل رونالدو پنالتی می گیرد. بازیکن مدافع واقعا چه خطایی انجام داد در این صحنه ها؟ در کتاب قوانین فوتبال ما اصلا چنین خطایی نداریم که یک بازیکن خودش را به دیگری بکوبد و پنالتی بشود. ضمن اینکه این مساله ویدیوچک اصلا ربطی به عدالت در فوتبال ندارد. فوتبال به همین خاطر جذاب است که اشتباه دارد. این تکنولوژی برای والیبال جذاب است، اما برای فوتبال به این شکل نیست. اصلا فکر کنید همه چیز دقیق است، این فوتبالی است که ما می خواهیم؟ ما از فوتبال توقع یک بازی غیرقابل پیش بینی در تمام سطوح داریم.