آتورواستاتین یک استاتین یا مهارکننده آنزیم ۳HMG COA. هیدروکسی ـ ۳. متیل گلوتاریل کوآنزیم A) ردوکتاز و یک داروی تنظیم کننده چربی خون با عملکرد بر روی چربی های پلاسما است. در اثر مصرف دارو در درمان هیپرلییدمی، LDL کلسترول، تری گلیسیریدها و آپولیپوپروتئین B کاهش یافته و HDL کلسترول افزایش می یابد.

اشکال داروئی موجود در دنیا شامل قرص های ۲۰mg ،۱۰mg و ۴۰mg هستند.

موارد مصرف (اندیکاسیون ها) شامل:

هیپرکلسترولمی: به همراه رژیم درمانی برای کاهش سطوح افزایش یافته کلسترول توتال، LDL کلسترول، آپولیپوپروتئین B و تری گلیسیرید.

دیس بتالیپوپروتئینمی: برای درمان افرادی که به بیماری دیس بتالیپوپروتئینمی اولیه (فردریکسون تیپ III) مبتلا هستند و به اندازه کافی به رژیم درمانی پاسخ نمی دهند.

سطح بالای گلیسیرید سرم: به همراه رژیم درمانی برای درمان بیمارانی که سطوح بالای تری گلیسیرید سرم دارند (فردیسکون تیپ IV)

اندیکاسیون جدید: به همراه رژیم درمانی جهت افزایش سطوح HDL کلسترول سرم در بیماران دارای هیپرکلسترولمی اولیه و دیس لیپیدمی ترکیبی (فردریکسون lla و llb)

آتورواستاتین به سرعت از دستگاه گوارش جذب می شود. دارو در عبور اول کبدی توسط ایزوآنزیم Cyp۳A۴ سیتوکروم p۴۵۰ به چند ترکیب که هر یک مهارکننده فعال آنزیم HMG COA ردوکتاز (آنزیم کاتالیزکننده مرحله کنترل سرعت سنتز کلسترول در بدن) هستند، متابولیزه می شود. نیمه عمر متوسط حذف آتورواستاتین از پلاسما ۱۴ ساعت است هر چند نیمه عمر عمر فعالیت مهارکنندگی HMG COA ردوکتاز به علت وجود متابولیت های فعال در خون تقریباً ۳۰ـ۲۰ ساعت است. دارو ۹۸ درصد به پروتئین های پلاسما باند می شود. راه دفع دارو، ترشح در صفرا است.

درمان با آتورواستاتین به صورت خوراکی (به شکل ملح کلسیم) در بزرگسالان با دوز ابتدائی ۱۰mg روزانه آغاز می شود که در فواصل ۴ هفته ای پس از شروع درمان براساس میزان چربی خون و نیاز به تنظیم آن به حداکثر دوز ۸۰mg روزانه می رسد. ایمنی و اثربخشی دارو در کودکان ثابت نشده است.

قبل از شروع درمان، برای بیمار یک رژیم استاندارد پائین آورنده کلسترول قرار داده و در طول درمان آن را ادامه دهید.

قبل از تجویز دارو، سابقه بیمار شامل داروهای مصرفی و هر نوع آلرژی را بررسی نمائید. در صورت وجود نقص عملکرد کبدی و مصرف الکل به علت افزایش ریسک میوپاتی، دارو را با احتیاط تجویز نمائید.

مصرف هم زمان دارو با داروهای ضدقارچ آزولی، سیکلو سپورین، اریترومایسین، جم فیبروزیل و نیاسین ممکن است باعث میوپاتی یا رابد و میولیز شدید شود. از تجویز هم زمان خودداری نمائید.

مصرف هم زمان بادیگوکسین باعث ایجاد سطوح بالای دیگوکسین در خون می شود. مصرف هم زمان آتورواستاتین با آنتی اسیدها باعث کاهش سطح پلاسمائی دارو می شود.

عارضه جانبی شایع دارو سردرد است. سایر عوارض جانبی شامل بی خوابی، تهوع، یبوست یا اسهال، آرتریت، درد مفاصل، درد عضلانی، برونشیت، راش جلدی، واکنش های آلرژیک و عفونت است.

موارد منع مصرف دارو شامل بیماری های فعال کبدی، سطح بالای ترانس آمینازهای سرم، حاملگی (گروه x) و شیردهی است.

به بیمار توصیه نمائید:

از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری نماید.قبل از مصرف هر داروی دیگر یا مکمل ها با پزشک مشورت نماید. درباره رژیم غذائی مناسب (کم کلسترول و کم چرب)، کنترل وزن، تمرینات ورزشی و مصرف مکمل های حاوی کوآنزیم Q۱۰ (دارو ذخایر کوآنزیم Q۱۰ بدن را تخلیه می نماید) با یک متخصص تغذیه مشورت نماید. این دارو به علت اثرات خطرناک بر روی جنین نبایستی در خانم ها حین حاملگی یا زمانی که احتمال حامله بودن وجود دارد، مصرف شود. هنگام مصرف دارو بیمار بایستنی از راه های مطمئن ضدبارداری استفاده نماید. دارو را روزی یک بار با یا بدون غذا در یک زمان مشخص از شبانه روز مصرف نماید. از تماس طولانی با نور مستقیم آفتاب خودداری نماید. از ضدآفتاب و لباس پوشیده استفاده کند، زیرا دارو باعث حساسیت به نور می شود. در صورت مشاهده علائم زیر سریعاً به پزشک اطلاع دهید: دردعضلانی، حساسیت غیرمعمول به تماس یا فشار، ضعف مخصوصاً اگر همراه تب باشد.

دکتر آرمینه کازرونی زند (داروساز)